BEZPRZYCZYNOWA ŁASKA
Mathura, Indie: 29 Maj, 1993

[Pytanie:] Czy rodzaj bhakti, jaki osiąga wielbiciel, zależy od rodzaju towarzystwa?

[Śrila Narayana Goswami Maharadża:] Zależy od tego, czy kandydat posiada silne pragnienie (chęć), czy nie. Czy posiada ten szczególny rodzaj silnego pragnienia, czy nie.

[Pytanie:] Załóżmy, że nie ma silnego pragnienia.

[Śrila Narayana Goswami Maharadża:] W takim przypadku uttama-bhagavata (zobacz przypis*1) w zasadzie nie będzie przebywał w jego towarzystwie. Z wyjątkiem szczególnej łaski. Zazwyczaj będzie z nim obcował madhyama-adhikari (*2) Jeśli aspirujący wielbiciel nie ma silnego pragnienia, nie będzie w stanie zobaczyć (zrealizować), kim jest uttama-bhagavata, madhyama czy kanistha (*3). Odpowiednio do kwalifikacji, Kryszna zaaranżuje odpowiednie towarzystwo. Najpierw będzie z nim obcował kanistha Vaisznava, potem madhyama-adhikari. Najpierw, w towarzystwie wielbicieli, zdobędzie wiarę i zacznie praktykować czynności oddania. Następnie, ponownie otrzyma dobre towarzystwo (sadhu-sanga). Potem uda się do autentycznego, samozrealizowanego guru. Przyjąwszy w nim schronienie, będzie wykonywał viśrambhena-guroh-seva (intymną służbę). Wtedy, dzięki intonowaniu "Hare Kryszna" i praktykowaniu bhakti, począwszy od słuchania, intonowania, pamiętania Kryszny i służenia Jego lotosowym stopom (sravana, kirtana, visnu smarana), znikną wszystkie, nieporządane nawyki i myśli (anartha).

Wtedy, w sercu aspirującego wielbiciela, stopniowo objawi się to, co już tam istnieje (jego svarupa, jego własna transcendentalna natura i forma). Przykryty ogień nadal daje ciepło. Kiedy przysypiemy ogień bardzo grubą warstwą piasku, to i tak piasek będzie ciepły. Podobnie stopniowo wydostanie się svarupa danej osoby (jej własna forma i natura). Jednakże, jeśli kandydat nie posiada wzniosłej sadhu-sangi, nie zamanifestuje się w nim silne pragnienie zrealizowania swojej svarupy.

Dzięki poprzednim samskarom (wrażeniom w sercu stworzonym w poprzednich czynnościach oddania) i zaawansowaniu duchowemu, Kryszna zaaranżuje mu, odpowiednio do jego serca, właściwe towarzystwo. Jeśli bhakta jest wystarczająco szczery i kwalifikowany ku temu, znajdzie się w towarzystwie Vaisznawów - svajatiyasaya-snigdha rasika siddhanta-vit (czystych, samozrealizowanych wielbicieli, którzy w pełni znają wszelką wiedzę z pism wedyjskich i którzy są usadowieni w nastroju svarupa, do którego dana osoba aspiruje).

Wtedy, poprzez słuchanie z ust czystego wielbiciela, tematów ze Śrimad Bhagavatam i z książek Gosvamich, stopniowo pojawi się w nim silne, czyste pragnienie do raganuga-bhakti (*4). Następnie, kiedy jest już silne pragnienie, natychmiast pojawi się ruci (smak w intonowaniu i w innych czynnościach procesu bhakti) i wielbiciel, stopniowo będzie w stanie mieć właściwe towarzystwo uttama-bhagavata. Dzięki temu towarzystwu nadejdzie raganuga-bhakti, w innym przypadku pojawi się vaidhi-bhakti. Poprzez towarzystwo vaidhi (*5) madhyama-bhaktów, aspirujący wielbiciel będzie miał jedynie vaidhi-bhakti, nie raganuga-bhakti.

Będzie obawiał się raganuga-bhaktów myśląc: "Jestem niekwalifikowany. Poza tym to, co on mówi, nie jest właściwe. On mówi, że Kryszna jest sadaczari (nie zachowuje się dobrze) i angażuje się w luksusowe życie. Dlaczego Kryszna całuje wszystkie te gopi i tańczy z nimi taniec Rasa? Wolę przyjąć schronienie i słuchać guru o charakterze Sanat, Sanatany, Sanandany i Sanaki Kumara. Ci, co rozmawiają o Krysznie z gopi popełniają obrazy, więc nie powinienem ich słuchać".

Taka osoba powie: "Mój guru powiedział, żebym nie czytał Dziesiątego Canto Śrimad Bhagavatam ani książek Raghunatha dasa Gosvamiego". W ten sposób będzie próbował nie obcować z raganuga-bhaktą. Osoba o takiej świadomości nigdy nie przyjdzie do rasika Vaisznawy (wielbiciela będącego największym ekspertem w smakowaniu transcendentalnych nastrojów).

Z drugiej strony ci, którzy mają silne pragnienie, przeskoczą wszystkie przeszkody. Tak jak gopi przekroczyły bariery właściwej etykiety społecznej (sadaczara). My także, aby awansować w bhakti, nie będziemy dbać o te rzeczy ani o żadne materialne społeczeństwo.

Śri Kryszna i Gurudeva osądzą, kiedy osoba jest kwalifikowana do towarzystwa uttama-bhagavata. Gurudeva jest saksad-haritvena - ma połączenie z Kryszną. Gurudeva i Kryszna, poprzez Swoją łaskę zaaranżuje, jakiego rodzaju uttama-bhagavata powinien obcować z tym wielbicielem. Kryszna zadecydował, jakiego typu mistrza powinien spotkać Gopa-kumara. Powiedział Śrimati Radhice, aby to zaaranżowała i Ona tak uczyniła. Wysłała do niego Samego Krysznę, który zamanifestował się w formie wielbiciela Jayanty i dał mu Swoje towarzystwo. Śrimati Radhika dała mu towarzystwo uttama-bhagavata w sakhya-rasa (w nastroju chłopca pasterza). Nie zaaranżowała mu uttama-bhagavata w madhurya-rasa (towarzysza Kryszny w nastroju ukochanej gopi), ponieważ Gopa-kumara nie był w nastroju madhurya-rasa. Jego własny nastrój był sakhya-rasa i dlatego mantra, którą otrzymał od guru była w sakhya-rasa.

Gdyby svarupa Gopa-kumara była w madhurya-rasa, Śrimati Radhika mogłaby wysłać Rupa Manjari, Rati Manjari lub jakąś inną gopi taką, jak one. Dla Śrila Raghunatha dasa Gosvamiego, Śri Caitayna Mahaprabhu wybrał najbardziej zaufaną przyjaciółkę, Lalitę (w formie Śri Svarupa Damodara Gosvamiego). Umieścił w jej (jego) ręce, ręce Raghunatha dasa Gosvamiego. Śri Caitanya Mahaprabhu zaaranżował to bezpośrednio.

Do Śrila Haridasa Thakura, Mahaprabhu rzekł: "Proszę, nie wchodź do Mojego Gambhira. Nie zrozumiesz Moich tamtejszych rozrywek. Lepiej przestrzegaj ściślej sadaczara i intonuj święte imiona 'Hare Kryszna'."

[Pytanie:] Kryszna dał naszego Prabhupada, Śrila A.C. Bhaktivedantę Swamiego Maharadża, ludziom całego świata, którzy są wszyscy bardzo nisko. Jednak nasz Prabhupada jest najwyższym uttama. Jak zatem możesz wyjaśnić fakt, że dał on swoje towarzystwo takim ludziom?

[Śrila Narayana Goswami Maharadża:] On dał swoje "ogólne" a nie "specjalne" towarzystwo. Przyszedł głównie dla ogólnych mas. Nie dla szczególnych osób. Później, kiedy poszczególne osoby awansują w bhakti, on przyjdzie i będzie z nimi obcował w szczególny sposób. W szczególnej formie i w szczególnym nastroju. Dla przykładu, on wszedł do mego serca i ja daję rzecz specjalną. Tak naprawdę on to daje. Rozumiecie?

Śri Caitanya Mahaprabhu nie nauczał ogólnej populacji o szczególnych nastrojach raganuga-bhakti. Dał to tylko szczególnym osobom. Ogólną Kryszna-prema dał nawet słoniom i zaczęły wtedy głośno intonować "Kryszna! Kryszna!". Co On takiego dał tym słoniom? Czy on wołał "Radhe! Radhe?" Widzimy w Śri Caitanya-caritamrta, że leśne zwierzęta intonowały "Kryszna! Kryszna!", więc wygląda na to, że dał im pewne udogodnienie dla ogólnej Kryszna-prema.

[Pytanie:] Co to jest "ogólna" Kryszna-prema?

[Śrila Narayana Goswami Maharadża:] "Ogólna", w tym znaczeniu oznacza, że one nie praktykowały sadhana-bhajana. One tylko otrzymały spojrzenie Mahaprabhu.

Dał im ogólne rati (*6). Mógł im dać śuddha-sattva (bhava-bhakti, na poziomie oddania przed etapem prema). Po tym mogło nadejść sthayi-bhava (szczególny, stały związek z Kryszną), a potem vibhava, sattvika i vyabhiczari (składniki rasy) mogły się pojawić. Wtedy one mogły wejść w swój określony związek z Kryszną. Śri Caitanya Mahaprabhu dał im świadectwo maturalne mówiąc: "teraz jesteście kwalifikowani dostąpić ogólnej miłości do Kryszny. Wszystkie drzwi są dla was otwarte. Możecie teraz wejść w te drzwi, te drzwi, czy tamte." Do Śrila Raghunatha dasa Gosvamiego i Śrila Rupy Gosvamiego, Mahaprabhu powiedział: "Och, chodźcie, chodźcie. Wejdźcie przez te szczególne drzwi madhurya, drzwi gopi." Z drugiej strony, do słoni i wszystkich innych zwierząt, a także do zwykłych ludzi głosił: " Haribol. Haribol. Wszystkie wasze anartha odeszły i już niedługo będziecie mieli Kryszna-prema."

[Pytanie:] Przypuśćmy, że wielbiciel ma wiarę, że podążając za instrukcjami Śrila Prabhupada, poprzez intonowanie szesnastu rund, przestrzeganie czterech zasad regulujących i nauczanie świadomości Kryszny, w momencie śmierci, Prabhupada przyjdzie, da mu łaskę i wtedy on powróci do Boga.

[Śrila Narayana Goswami Maharadża:] Łaska nie manifestuje się w ten sposób. Jeśli on, czy jakikolwiek autentyczny, samozrealizowany guru chce obdarzyć kogoś łaską, to poprowadzi jego życie w taki sposób, by po śmierci, w swoim następnym życiu, posiadał on dobre towarzystwo. Jest to wielka łaska. W przyszłym życiu, dzięki dobremu towarzystwu wielbiciel ten będzie intonował dziennie sześćdziesiąt cztery rundy harinama. Będzie miał silne pragnienie do słuchania słodkich rozrywek Kryszny. Potem znikną jego anartha i awansuje on do etapu ruci (smaku w intonowaniu i w innych czynnościach oddania).

Następnie znowu przyjmie narodziny. W tych narodzinach wzniesie się do asakti (spontanicznego przywiązania do Kryszny), a później osiągnie bhava (transcendentalne emocje tuż przed prema, czystą miłością do Kryszny). Po jakimś czasie znowu przyjmie narodziny i będzie usytuowany w bhava (śuddha-sattva). Potem będzie miał svarupa-siddhi (doskonałość we własnej, oryginalnej pozycji w związku z Kryszną, czyli innymi słowy, realizację swojego wiecznego związku z Kryszną), a później przyjmie narodziny w prakata-Vraja (Vraja w jakimś wszechświecie, do którego Kryszna zstąpił dla Swoich rozrywek). (*7)

Wtedy, po wejściu do prakata Vraja i przebywaniu w towarzystwie nitya-siddha ragatmika bhaktów (wiecznych towarzyszy Pana, którzy służą Krysznie w związku, którego on właśnie dostąpił), powróci on z powrotem do Boga, z powrotem do domu. Dopiero wtedy wejdzie do siedziby Kryszny. Wejście do siedziby Kryszny nie jest jak połknięcie rasaguli. W ten sposób manifestuje się łaska waszego Gurudeva i wszystkich naszych Gaudiya aczariów. Po trochu, po trochu, przyprowadzają oni aspirujących wielbicieli do boskiej siedziby Kryszny.

[Pytanie:] Czym w takim razie jest krpa-siddhi (stan doskonałości osiągnięty dzięki bezprzyczynowej łasce Kryszny, Guru i Vaisznawów)?

[Śrila Narayana Goswami Maharadża:] To jest właśnie krpa-siddhi (krpa - łaska, siddhi - duchowa doskonałość). Doskonałości nie można osiągnąć jedynie dzięki sadhanie (przestrzeganie zasad i reguł pism). Jedynie dzięki sadhanie nie dacie rady osiągnąć towarzystwa żadnego z trzech typów maha-bhagavata Vaisznawów. (*8)

Oto porównanie. Gospodarz może dostarczyć gościowi składniki do gotowania, lecz gość musi ugotować. W tym przykładzie dostarczenie składników to jest łaska a gotowanie to sadhana. Krpa-siddhi można porównać do sytuacji, kiedy gospodarz dostarcza składniki i również gotuje dla gościa, wtedy gość musi tylko zjeść. Wszystko w kuchni jest już gotowe. Gospodarz przynosi gościowi gotowe potrawy. Gość jednak musi przejść przez proces jedzenia. Jedzenie nie zostanie spożyte samoczynnie. Podobnie przyjęcie dobrego towarzystwa i pod takim przewodnictwem angażowanie się w czynności sadhana-bhakti, a następnie rozwinięcie bardziej zaawansowanych poziomów, jest także krpa-siddhi. Czy ktoś mógłby podać jakiś przykład krpa-siddhi?

[Pytanie:] Przy końcu "Brhad Bhagavatamrta", kiedy Gopa Kumara rozmawia z braminem z Mathury, kiedy opowiada mu swoją historię, bramin nie wydaje się być całkowicie przekonany. Wtedy Gopa Kumara obejmuje go i w tym momencie bramin przepełnia się Kryszna-premą.

[Śrila Narayana Gosvami Maharadża:] Na początku, bramin z Mathury znał całą siddhantę (konkluzję filozoficznych prawd), lecz nie miał realizacji. Kiedy Gopa Kumara położył swoje ręce na głowie bramina, ten zrealizował prawdę, której się wcześniej nauczył.

Jest jeszcze inny przykład z twórcą wszechświata, Brahmą, który usłyszał wszystko z ust Pana Narayana lecz nie miał realizacji. Jednak poprzez spojrzenie Pana otrzymał łaskę i wtedy wszystko zrealizował. To jest krpa-siddha. Aspirujący bhakta będzie musiał słuchać harikatha w towarzystwie czystych wielbicieli. To jest krpa-siddha. Pomimo, że otrzymuje łaskę, nadal jednak musi coś zrobić.

Wąż Kaliya wcale nie praktykował żadnego sadhana-bhajanu, lecz Kryszna położył Swoją stopę na jego głowie. Kaliya kąsał Krysznę i starał się uniemożliwić Mu postawienie stopy na swoich kapturach. Protestował, lecz Kryszna siłą postawił stopę na jego głowie. To jest kolejny przykład krpa-siddha. Co takiego zrobił Kaliya, że otrzymał taką łaskę? Przez długi czas mieszkał w świętej krainie Vrajy. Miał samskary (wrażenia w swoim sercu) z powodu sukriti (pobożnych czynności) z poprzednich żyć. Słuchał też harikatha z ust swoich żon, które były wielbicielami.

[Pytanie:] Więc mówisz, że kiedy ktoś osiąga krpa-siddha bez wykonywania specjalnych praktyk, będzie jedynie ogólnym typem siddha?

[Śrila Narayana Gosvami Maharadża:] Nie. Mówię, że nawet dla otrzymania krpa-siddha kandydat musi coś zrobić. Np. Ramaczandra dał Swoją łaskę (krpa) mędrcom z lasu Dandakaranya, dzięki której natychmiast udali się do prakata-lila. Przyjęli narodziny w łonach gopi, w zamanifestowanym w materialnym świecie Vrindavan, w którym Śri Kryszna spełniał Swoje rozrywki. Była to krpa-siddha - to, że umieszczeni zostali w łonach gopi. Lecz potem...

[Pytanie:] Musieli mieć towarzystwo?

[Śrila Narayana Gosvami Maharadża:] Tak. Ich mężowie próbowali ich powstrzymać od przyłączenia się do rasa-lila Kryszny. Wtedy, dzięki towarzystwu, jakie mieli z towarzyszami Kryszny w nastroju ragatmika, jak i dzięki Jego osobistej łasce, Kryszna przyszedł do nich poprzez medium melodii zagranej na Swoim flecie. Wtedy one (teraz już gopi) wzięły Go do swych serc i objęły Go tam, i następnie były w stanie przyłączyć się do Jego rasa-lila.

[Pytanie:] Mam dokładny przykład. W ISKCON-ie, powszechne jest stanowisko, które, jak mówią wielbiciele ISKCON-u, było podkreślane przez Śrila Prabhupada, że powinniśmy wykonywać naszą vaidhi-sadhanę, a szczególnie nauczać. Pomimo, że nie kultywujemy raganuga-bhajanu, ani nawet nie mamy towarzystwa rasika-Vaisznawy, to i tak, z powodu wagi tych czynności, Prabhupada, dzięki swojej krpa czyli łasce, obdarzy nas Vraja-bhakti.

[Śrila Narayana Gosvami Maharadża:] Powinniście robić to, co wam powiedział. Powiedział wam, abyście intonowali krsna-nama i nauczali. Lecz jaki będzie tego rezultat?

sakala-sadhana-śrestha ei panca anga
krsna-prema janmayaei pancera alpa sanga

["Tych pięć gałęzi służby oddania (przebywanie w towarzystwie czystych wielbicieli, zamieszkanie w świętym miejscu, gdzie Kryszna miał Swoje rozrywki, słuchanie Śrimad Bhagavatam z ust czystych wielbicieli, intonowanie świętych imion, z wiarą służenie Bóstwu w świątyni) jest najlepszych ze wszystkich. Nawet nieznaczne wykonywanie tych pięciu rozbudza miłość do Kryszny." (CC, Madhya-lila, 22.129)]

Rozumiecie? Prema pojawi się samoistnie. Jeśli posadzicie w ziemi nasionko, to jaki będzie tego efekt?

On nikomu z was nie dał owocu. Dał wam jedynie nasionko, i powiedział wam, "Wsadźcie to nasionko do ziemi i podlewajcie je. Musicie robić tylko to." Jaki będzie efekt? Ono będzie rosło i zakwitnie. Potem pojawią się owoce i dojrzeją. Wtedy dopiero będziemy mogli zobaczyć ten piękny, smaczny owoc. On dał więc nasionko i ci, którzy szczerze podążają, automatycznie osiągną rezultaty - lecz po pewnym czasie. Nasz Gurudeva, Śrila Bhakti-prajnana Kesava Gosvami Maharadża, także szczegółowo nie opisywał nam detali, co następnie się stanie na naszej ścieżce bhakti. Jednak, mimo to, poprzez praktykowanie tego, co nam polecił, wszystkie etapy pojawiły się samoistnie.

Wasz Gurudeva nie powiedział wam bezpośrednio, abyście przyszli do mnie. Dlaczego przychodzicie? Czy łamiecie jego rozkazy? Oczywiście, że nie.

Więc stopniowo, jeśli ktoś jest szczery, pojawi się odpowiednie towarzystwo dla każdego etapu w rozwoju bhakti. Dla przykładu, dziewczyna w końcu wyjdzie za mąż. Rodzice nie powiedzieli jej, że przyjdzie chłopiec. Ale chłopiec i tak, samoistnie się pojawi. Jeśli ktoś udaje się do lasu, intonuje i ma odrobinę wiary, jest pewne, że samoistnie będzie intonował więcej niż szesnaście rund a potem osiągnie pewien smak w intonowaniu. Nie ma potrzeby, żeby mu mówić, że powinien intonować ze smakiem. Powiedziano wam, że powinniście rozprowadzać jego książki, jak Bhagavad-gita. Poprzez robienie tego dzień po dniu, pewnego dnia zapytacie, co w nich jest. Pewnego dnia zapytacie, a jeśli jesteście szczerzy, to będziecie starać się podążać za instrukcjami z książki:

sarva-dharman parityajya
mam ekam saranam vraja
aham tvam sarva-papebhyo
moksayisyami ma sucah

["Porzuć wszelkie rodzaje religii i po prostu podporządkuj się Mnie. Ja wyzwolę cię od wszelkich następstw grzechów. Nie lękaj się więc." (Bg 18.66)]

Do zwykłych ludzi, wasz Gurudeva, Śrila Bhaktivedanta Swami Maharadża powiedział, aby intonowali święte imię i podążali ścieżką bhakti, zgodnie ze wszystkimi zasadami pism. Lecz potem, po jego boskim odejściu, niektórzy z jego uczniów mogą obcować z innymi, czystymi bhaktami i kontynuować rozwijanie swojej bhakti do wzniosłych etapów.

Lecz niektóre osoby powiedziały: "Będę ściśle podążał za Prabhupadem. Nie będę obcował ani słuchał nikogo. Nie będę czytał Dziesiątego Canto 'Śrimad Bhagavatam' ani żadnych książek oprócz tych, napisanych przez Prabhupada. Nie będę intonował więcej niż szesnaście rund, nawet gdyby ktoś uciął mi głowę." Czy taka osoba zrobi postęp w kierunku Vraja-bhakti? Czy takie są rozkazy waszego Prabhupada? Czy on powiedział: "Nie czytajcie "Bhakti-rasamrta-sindhu"? Czy rozkazał wam, abyście nigdy nie widzieli "Śri Ujjvala-nilamani" albo "Stavavali"? Czy powiedział wam, abyście nigdy nie czytali ani nie intonowali "Radha-krpa-kataksha-stava", bo w innym razie pójdziecie do piekła? Czy powiedział wam, abyście nie czytali "Vilapa-Kusumanjali"? [*9] Czy powiedział wam, abyście nie szli do Narayana Maharadża?

Powinniśmy wiedzieć, jakie były jego ambicje i co tak naprawdę on nam powiedział. On powiedział nam, abyśmy nie tkwili w jednym punkcie. Jeśli człowiek ma pragnienie, aby awansować w bhakti, nie będzie słuchał ograniczeń stawianych przez innych. Przypuśćmy, że ojciec utrzymuje swoją córkę. Karmi ją, wysyła do szkół, wydaje na nią mnóstwo pieniędzy i poświęca wiele energii. W końcu, kiedy ona dojdzie do dwudziestego, dwudziestego piątego roku życia, czy będzie on w stanie powstrzymać ją od zakochania się w mężczyźnie? Czy on może coś na to poradzić? Nie. Dlaczego? Ponieważ jest to dla niej naturalne. Nie można tego zatrzymać. Podobnie, w świecie bhakti, po intonowaniu, przebywaniu w towarzystwie czystych wielbicieli i służeniu Bóstwu Pana, samoistnie pojawi się silne pragnienie czystego oddania dla Kryszny.

sadhu-sanga, nama-kirtana, bhagavata-sravana
mathura-vasa, sri-murtira sraddhaya sevana

["Należy obcować z bhaktami, intonować święte imię Pana, słuchać Śrimad-Bhagavatam, mieszkać w Mathurze i wielbić Bóstwo z czcią i wiarą." (CC, Madhya-lila, 22.128)]

[Pytanie:] Ostatnie pytanie na teraz: Śrila Jiva Gosvami powiedział, że oddanie rozwija się odpowiednio do ilości łaski, jaką się otrzymuje. Zatem, co wpływa na ilość łaski?

[Śrila Narayana Gosvami Maharadża:] To zależy od tego, kto daje łaskę. Ile łaski i jaki rodzaj, to nie zależy od ucznia. Kryszna będzie w stanie zobaczyć, jaki rodzaj łaski uczeń jest w stanie strawić i co jest dla niego najlepsze. Wtedy obdarzy łaską. Kogoś może obdarzyć nastrojem przyjaźni (sakhya-rasa). Kogoś innego może obdarzyć bhava (transcendentalnymi emocjami). Kogoś innego może obdarzyć w taki sposób, że odejdą jego anartha (obrazy, materialne pragnienia i niepokoje) i zamanifestuje się śuddha-bhakti.

Jest tyle różnych rodzajów łaski, lecz największą łaską jest silne pragnienie Radha-dasyam. Jest to najpiękniejsza łaska ze wszystkich ponieważ dzięki tej łasce można oszaleć z miłości prema. Nawet powiew tej łaski może wprawić szczerą duszę w stan szaleństwa, a co tu mówić o tym, kiedy prema rzeczywiście zamanifestuje się w czyimś sercu...

PRZYPISY:

Przypis 1: Najbardziej zaawansowany wielbiciel we wszystkim widzi duszę wszystkich dusz, Boga, Najwyższą Osobę, Śri Krysznę. W konsekwencji widzi on wszystko w związku z Najwyższym Panem i rozumie, że wszystko istnieje wiecznie usytuowane w Nim. (11.2.45)

Przypis 2: Wielbiciel na średnim poziomie (drugiej klasy), zwany madhyama-adhikari, ofiarowuje miłość Najwyższemu Panu, jest szczerym przyjacielem wszystkich wielbicieli Pana, ofiarowuje łaskę ludziom, którzy nie mają wiedzy, są niewinni, a unika (omija) tych, którzy zazdrośni są o Najwyższego Pana. (ŚB 11.2.46)

Przypis 3: Wielbiciel, który z wiarą angażuje się w wielbienie Bóstwa w świątyni, lecz nie zachowuje się właściwie wobec innych wielbicieli czy też ludzi w ogólności, nazywany jest prakrta-bhaktą, materialistycznym bhaktą i uważa się, że jest na najniższej pozycji. (11.2.47)

Przypis 4: Prawdziwi mieszkańcy Vrindavan przywiązani są do Kryszny w spontanicznej służbie oddania. Niczego nie można porównać do spontanicznej służby oddania, zwanej ragatmika bhakti. Jeśli wielbiciel podąża w ślady bhaktów z Vrindavan, wtedy jego służba oddania nazywa się raganuga-bhakti. (CC, Madhya-lila 22.149)

Przypis 5: Ci, którzy nie osiągnęli platformy spontanicznego przywiązania w służbie oddania, wykonują służbę oddania pod przewodnictwem autentycznego mistrza duchowego, zgodnie z zasadami regulującymi, wspomnianymi w pismach objawionych. Według pism objawionych, taki rodzaj oddania nazywa się vaidhi-bhakti. (CC, Madya-lila 22.109)

Przypis 6: Bhava, czyli rati jest pięciu rodzajów: suddha, priti, sakhya, vatsalya i priyata. Pierwszy rodzaj, suddha rati, jest trzech rodzajów: samanya (ogólny), svaccha (czysty) i śanti (sthayi-bhava w śanta-rasa). Tutaj Śrila Narayana Gosvami Maharadża mówi o samanya (ogólnym) rati.

Przypis 7: Doświadczeni wielbiciele, którzy całkowicie przestrzegali świadomości Kryszny, natychmiast przenoszeni są do wszechświata, gdzie pojawia się Kryszna. W tym wszechświecie, wielbiciele otrzymują swoją pierwszą sposobność, by obcować z Kryszną osobiście i bezpośrednio. (ŹWP 28.6)

[Przypis 8: Siddha-mahapurusa są trzech rodzajów: (1) bhagavat-parsada-deha-prapta (ci, którzy osiągnęli doskonałe, duchowe ciała, jako wieczni towarzysze Pana), (2) nirdhuta-kasaya (ci, którzy odrzucili wszystkie materialne nieczystości) i (3) murcchita-kasaya (ci, w których nadal, w formie uśpionej, istnieje ślad materialnego zanieczyszczenia).

Bhagavat-prasada-deha-prapta.
Po porzuceniu fizycznego, materialnego ciała, ci, którzy osiągnęli doskonałość poprzez praktykę bhakti, osiągają duchową formę sac-cid-ananda, która jest odpowiednia do służby Najwyższemu Panu jako towarzysz (parsadas). Takie osoby są najlepszymi spośród wszystkich uttama-bhagavata.

Nirdhuta-kasaya.
Ci, którzy chociaż nadal przebywają w fizycznym, materialnym ciele, zbudowanym z pięciu elementów, nie mają nawet śladu materialnego pragnienia (vasana) ani żadnych materialnych wrażeń (samskara) w sercu, nazywani są nirdhuta- kasaya (ci, którzy odrzucili wszystkie materialne zanieczyszczenia). Należą oni do średniej klasy uttama-bhagavata.

Murcchita-kasaya.
Ci siddha-mahapurusa podążający ścieżką bhakti, w których istnieje ślad pragnienia (vasana) oraz wrażenia (samskara) oparte na materialnej sile dobroci, znani są jako murcchita-kasaya. Dzięki wpływowi ich bhakti-yogi, te pragnienia oraz wrażenia pozostają w formie uśpionej. Kiedy tylko pojawi się odpowiednia sposobność, wtedy ich wielbiony obiekt, Śri Bhagavan sprawia, że ich pragnienia są skonsumowane i przyciąga ich do Swych lotosowych stóp. Takie wzniosłe dusze należą do wstępnego stadium (kanistha), uttama-bhagavata.
Devarsi Narada jest przykładem najwyższego uttama-bhagavata. Sukadeva Gosvami należy do średniej klasy uttama-bhagavata (nirdhuta-kasaya). Śri Narada, w swoich poprzednich narodzinach, jako syn służącej, jest przykładem wstępnego etapu uttama-bhagavata (murcchita-kasaya).

Towarzystwo i łaska tych trzech rodzajów maha-bhagavata jest przyczyną zamanifestowania się śraddha. (Śri Bhakti-rasamrta-sindhu)]

[Przypis 9: Śri Sanatana Gosvami Prabhu, nauczyciel wiedzy o służbie oddania, napisał kilka książek, spośród których "Brhad-bhagavatamrta" jest bardzo sławna. Każdy, kto pragnie poznać tematy dotyczące wielbicieli, służby oddania i Kryszny, musi przeczytać tę książkę. Sanatana Gosvami napisał także specjalny komentarz do Dziesiątego Canto "Śrimad Bhagavatam", znany jako "Dasama-tippani". Jest on tak wspaniały, że poprzez czytanie go można bardzo głęboko zrozumieć rozrywki Kryszny odnośnie Jego wzajemnej wymiany uczuć z wielbicielami w Jego miłosnych czynach. Inną, sławną książką Sanatany Gosvamiego jest "Hari-bhakti-vilasa", która ustanawia reguły i zasady dla Vaisznawów wszystkich podziałów, np. Vaisznawów w małżeństwie, Vaisznawów brahmaczarinów, Vaisznawów vanaprasthów i Vaisznawów sannyasinów. Jednak książka ta została napisana szczególnie dla Vaisznawów w małżeństwie, którzy mają rodzinę i dom. Śrila Raghunatha dasa Gosvami opisał Sanatanę Gosvamiego w swojej modlitwie "Vilapa-kusumaijali", w wersecie szóstym, gdzie wyraził swój dług wdzięczności wobec Sanatany Gosvamiego tymi oto słowami:

"Byłem niechętny do picia nektaru bhakti-rasa zmieszanego z wyrzeczeniem, lecz Sanatana Gosvami, ze swojej bezprzyczynowej łaski zmusił mnie do jego wypicia. W innym razie nie byłbym w stanie tego zrobić. Dlatego jest on oceanem łaski. Jest pełen współczucia dla upadłych dusz, takich jak ja i dlatego moim obowiązkiem jest ofiarowanie pełnych szacunku pokłonów jego lotosowym stopom." (Śri Vilapa-kusumanjali 6, Ragunatha dasa Gosvami)

Również Krsnadasa Kaviraja Gosvami, w ostatniej części "Caitanya-caritamrta" wspomina szczególnie imiona Rupy Gosvamiego, Sanatany Gosvamiego i Śrila Jivy Gosvamiego. Ofiarowuje swoje pełne szacunku pokłony lotosowym stopom tych trzech mistrzów duchowych jak również Raghunatha dasa Gosvamiemu. Śrila Raghunatha dasa Gosvami także przyjął Sanatanę Gosvamiego jako nauczyciela w wiedzy o służbie oddania. Śrila Rupa Gosvami opisywany jest jako bhakti-rasacarya, czyli ten, kto zna esencje służby oddania. Jego słynna książka "Bhakti-rasamrta-sindhu" jest nauką o służbie oddania. Poprzez czytanie tej ksiażki można zrozumieć znaczenie tej służby. Inną jego słynną książką jest "Ujjvala-nilamani". W tej książce, rozlegle wyjaśnia on miłosne sprawy i transcendentalne czynności Pana Kryszny i Radharani. (Adi-lila 5.203 znaczenie Śrila Bhaktivedanty Svamiego Maharadża Prabhupada)]

Tłumaczył: Radha Mohan das